کلسترول علاوه بر دریافت، از طریق رژیم در سلول‌های کبدی نیز ساخته می‌شود که این مسئله اخیر می‌تواند بر اساس سابقه خانوادگی موجب بالا رفتن ساخت و ساز شود و بهتر است تمامی افراد چنین خانواده هایی تحت رژیم کم کلسترول قرار گیرند.

افزایش کلسترول خون مگر در مواردی که بسیار بیشتر از حد طبیعی باشد (که معمولا با سرگیجه همراه است) به خودی خود نشانه‌هایی ندارد و شخص نمی‌تواند متوجه آن شود، مگر اینکه از خون او آزمایش به عمل آید..

در واقع محدوده مطلوب برای چربی‌های خون عبارت است از:

کلسترول: کمتر از ۲۰۰-۱۸۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
تری گلیسیرید: کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی‌‌لیتر
LDL :کمتر از ۱۶۰میلی‌گرم در دسی‌لیتر
HDL :برای آقایان بین ۴۰- ۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و برای خانم ها بین ۶۰-۵۰ که HDL زیر ۳۵ خطرناک است

غذاهایی که در طول رژیم باید از مصرف آنها خودداری کرد یا مصرف آنها را به حداقل رساند:

۱ – حذف کامل چربی های مرئی (چربی هایی که با چشم دیده‌می‌شوند)، چربی های اشباع شده و چربی هایی که در دمای اتاق جامد هستند مثل: گوشت های قرمز که چربی در لابه لای بافت آنها قرار دارد، کره، روغن های نباتی جامد، پیه و دنبه، پوست مرغ، خامه، مایونز و…

۲ – حذف لبنیات پرچرب و جایگزین کردن آن با انواع کم چرب (زیر ۵/۱ درصد چربی) یا بدون چربی، شامل خامه ها، پنیر‌های خامه‌ای (گودا، پیتزا و…)، ماست‌های پرچرب، سر شیر و…

۳ – حذف کامل مصرف بعضی از غذاهای دریایی که حاوی کلسترول بالا هستند، مثل: خرچنگ، میگو، خاویار، صدف.

۴ – مصرف حداکثر ۲ عدد زرده تخم‌مرغ در هفته و استفاده از سفیده به شکل آب پز مانعی ندارد.

۵ – حذف کربوهیدرات های ساده مثل مواد قندی (قند، شکر، مربا، کارامل، ژله، نوشابه و…

۶ – حذف بیسکوئیت ها و شیرینی‌هایی که در بازار وجود دارد و در تهیه آنها از کره و روغن‌های جامد و آرد‌های سفید استفاده شده‌است، همچنین غلات صبحانه‌ای، کیک‌ها، کلوچه و پیراشکی.

۷ – حذف شیر‌های فرآوری شده مثل: شیر‌کاکائو، شیر‌قهوه و شیرموز با ماندگاری بالا که حاوی افزودنی هستند.

۸ – مصرف امعاء و احشاء مثل: کله پاچه، جگر و مغز که کلسترول بالا دارند (خوراک دل که کاملا چربی آن گرفته شده باشد مانعی ندارد.)

۹ – آبگوشت ها و خورشت‌های چربی گرفته‌‌شده مصرف‌شده یا بدون چربی طبخ شود، در حین پخت، روغن های جامد و کره اضافه نشود.

۱۰ – حذف آجیل در افراد با کلسترول بالا لزومی ندارد و افراد با تری گلیسیرید بالا، باید مغزهای گیاهی را هم محدود کنند زیرا تری گلیسرید در برابر کاهش، مقاومت بیشتری نشان می دهد. بادام زمینی در هر دو مورد ممنوع است

۱۱- اعتدال در مصرف کربوهیدرات های کمپلکس شامل: برنج، نان سفید، آرد های بدون سبوس، بیسکوئیت های کم چرب، ماکارونی و سیب زمینی (البته سیب‌زمینی به شکل آب پز همراه مقداری سبزی تازه یا خشک مثل نعناع و آویشن و لیمو سودمند نیز هست.

۱۲ – در افراد با تری‌گلیسیرید بالا توصیه می‌شود میوه های خیلی شیرین (موز، گلابی، خربزه، زرد آلو، خرمالو و…) محدود شده و آب میوه‌های شیرین و صنعتی حذف شود.

۱۳ – محصولات فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس که در حین فرآیند، مقدار زیادی چربی‌های اشباع و افزودنی‌های ادویه‌ای به آنها اضافه‌شده، بهتر است حذف یا محدود شود.

مواردی که شایسته است در رژیم غذایی رعایت شود:

۱ – برنج به شکل کته و بدون روغن طبخ شده و سپس در خاتمه پخت به آن روغن اضافه شود که اگر از انواع مایع باشد بهتر است

۲ – طبخ انواع غذاها به شکل آب پز، بخارپز یا در ماکروویو بدون نیاز به سرخ کردن صورت‌گیرد.

۳ – گنجاندن سبزی‌ها و میوه‌های تازه به مقدار زیاد در برنامه غذایی روزانه (کرفس، لوبیاسبز، هویج، مارچوبه، بروکلی، کدو و…

۴ – مصرف روزانه ۲/۱ لیوان هویج رنده شده در روز.

۵ – مصرف روزانه یک عدد سیب با پوست، خصوصا در افراد با کلسترول بالا.

۶ – استفاده از ادویه مفید زرد چوبه به میزان متعادل تحقیقات جدید حاکی از این است که زردچوبه حاوی ماده مفید کورکومین است و در کاهش کلسترول و گرفتگی عروق بسیار کارآمد است

۷ – مصرف مایعات فراوان به میزان ۷- ۸ لیوان آب سالم و گوارا در روز.

۸ – پیاده روی سه بار در هفته و هر دفعه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه.

بخوانید
درمان کبد چرب

۹ – مصرف منابع ویتامین c مثل: گوجه فرنگی، لیمو ترش، جعفری، توت فرنگی، فلفل دلمه و مرکبات و سبزی های تازه.

۱۰ – استفاده حداقل ۲ بار در هفته از ماهی به علت داشتن اسید‌های چرب و امگا ۳ و دارا بودن خاصیت آنتی اکسیدانی.

۱۱ – استفاده از کدو و شوید با ماست های کم چرب به عنوان میان وعده.

۱۲ – مصرف لبنیات (شیر، ماست، دوغ زیر ۵/۲درصد چربی)

۱۳ – استفاده حتی الامکان از گوشت های سفید(مرغ، ماهی، بوقلمون) و…

چربی های اصلی موجود در پلاسما عبارت است از کلسترول و تری گلیسرید که به صورت متصل به پروتئین در پلاسما ( تحت عنوان لیپوپروتئین ها ) در گردش می باشند.کلسترول یک ماده چربی مانند و مومی است که در کبد و سایر سلول ها ساخته شده و در بعضی از انواع غذاهای خاص از جمله لبنیات، تخم مرغ و گوشت یافت می شود.چربی خون

افزایش میزان نرمال کلسترول خون می تواند بدلیل افزایش تولید و یا نقص در پاکسازی VLDL و یا افزایش تبدیل VLDL به LDL باشد. افزایش تولید VLDL توسط کبد میتواند ناشی چاقی ، علائم دیابت ، مصرف الکل ، سندروم نفروتیک و یا ناشی از عوامل ژنتیکی باشد . هر وضعیتی که سبب افزایش میزان LDLL و کلسترول خون می شود اغلب سبب افزایش سطح تری گلیسرید خون هم می شود. نقص در برداشت LDL می تواند ژنتیکی باشد. گاهی مسائل تغذیه ای هم در این افزایش چربی نقش دارند. ضمن اینکه بیماری کبد چرب غیرالکلی نیز می تواند باعث ابتلای فرد به سیروز کبدی، سرطان کبد و نیز نارسایی کبد شود.

چربی خون بالا خطر بیماری های قلبی را بالا می برد. در نتیجه بهتر است از مصرف برخی مواد غذایی که احتمال افزایش کلسترول را دارند بپرهیزید.

  • اگر چربی خونتان خیلی بالاست از مصرف خامه خودداری کنید. این ماده غذایی حاوی چربی های اشباع شده است که برای سلامتی مضر هستند.

مواد غذایی مضر برای چربی خون بالا

پیراشکی ها و شیرینیجات خامه ای

افرادی که چربی خون بالایی دارند باید از مصرف پیراشکی ها و غیره خودداری کنند. این شیرینیجات صنعتی حاوی میزان زیادی چربی های اشباع شده است و برای سلامتی خوب نیست.

غذای مضر برای چربی خون بالا:

گوشت قرمز

کلسترول بالا یکی از عوامل اصلی بیماری های قلبی عروقی است. متخصصان تغذیه توصیه می کنند برای کنترل کلسترول بد خون مصرف گوشت قرمز و بخصوص گوشت های چرب را کاهش دهید. از مصرف گوشت های فراوری شده مانند سوسیس، کالباس، هات داگ و غیره اکیداً خودداری کنید. برای افرادی که کلسترول بالایی دارند مصرف ماهی و غذاهای گیاهی گزینه های مناسبی است.

کله پاچه، جگر

مغز، زبان، جگر و به طور کلی امعاء و احشاء، کلسترول بیشتری در مقایسه با گوشت قرمز دارند. بنابراین افرادی که می خواهند کلسترولشان را کنترل کنند باید از مصرف آن ها خودداری کنند. مغز، قلوه و جگر به ترتیب بیشترین میزان کلسترول را دارند.
محصولات لبنی پرچرب:

برخی از متخصصان تغذیه توصیه می کنند که مصرف گوشت قرمز یا حتی سفید به همراه محصولات لبنی نباشد. چون هر دو دارای چربی های اشباع شده هستند که نباید با هم ترکیب شوند. به عنوان مثال مصرف همزمان این ها مانع از جذب خوب آهن می شود. با وجود اینکه محصولات لبنی سرشار از کلسیم هستند اما می توان این ماده معدنی را از طریق سبزیجات، آجیل ها و غلات نیز تأمین کرد. همچنین می توان از آب معدنی های حاوی کلسیم نیز استفاده کرد.

کره

کره تقریباً در اکثر غذاها استفاده می شود و اگر کلسترول خونتان بالاست بهتر است از آن بپرهیزید. این ماده غذایی حاوی کلسترول بد است. سعی کنید به جای کره از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون استفاده کنید.

نتیجه گیری:

در نهایت اینکه اگر کلسترول خونتان بالا است رعایت بهداشت زندگی، ورزش منظم، آشپزی به سبک رژیم مدیترانه ای، مصرف ماهی بیشتر، مصرف غذاهای گیاهی و مصرف محدود گوشت برای شما مناسب است.

تست چربی خون در منزل

چربی در خون می تواند ایجاد کننده ی بیماری های دیگر باشد و در واقع می توان گفت که زمینه ساز هستند و اگر سطح چربی خون خیلی بالا باشد، می تواند باعث افزایش یا ایجاد رسوب در شریان ها شود رسوبی که در شرایان ها ایجاد می شود می تواند شرایط نابسامانی را ایجاد کند به این معنی که این رسوبات می تواند عروق خونی را تنگ کند و خطر حمله ی قلبی یا سکته ی مغزی را افزایش دهند که در برخی شرایط مرگ را همراه دارد.
همان طور که مشخص است حمله ی قلبی و سکته ی مغزی جز دو علت عمده و مهم مرگ و ‌میر می باشد. بهتر است هر شخصی برای کنترل وضعیت سلامتی خود، از سطح چربی خون خود آگاه باشد و در طول سال به انجام آزمایشات بپردازد تا در صورت وجود مشکل به سرعت پیگیری های لازم را انجام دهد.
اگر سطح چربی خون افراد خیلی بالا باشد، باید اقدامات خاصی را انجام دهد و به طور کلی تغییراتی را در سبک زندگی اش به کار ببرد.
این اقدامات برای کاهش سطح چربی خون می تواند کمک کننده باشد. به طورکلی هم داخل آزمایشگاه ها می توان کار تست را انجام داد و هم داخل منزل.

بخوانید
کاهش پلاکت خون

تست چربی خون در منزل
داخل منزل انجام تست می تواند فوری و سریع باشد اما اگر می خواهید این کار را انجام دهید و کاملا بدون خطا باشد لازم است دستورالعمل های لازم انجام شود که این دستورالعمل ها شامل موارد زیر می باشد:

۱- فرو کردن لانست در انگشت برای گرفتن قطره ی خون که لانست در واقع همان سوزن بسیار نازکی است که با وجود سوراخ بسیار کوچک باعث ایجاد خون می شود تا نمونه ی آزمایش آماده باشد.

۲- مورد بعدی قرار دادن خون روی نوار تست است که صفحه ی شیشه ای نازک وجود دارد که خون روی آن قرار می گیرد تا تست انجام شود.

۳- و در نهایت قرار دادن نوار تست در دستگاهی که برای اندازه گیری سطح چربی خون است، می باشد که این دستگاه به راحتی میزان چربی خون شما را اندازه گیری می کند.
این موارد در آزمایش های خانگی انجام می شود که با آزمایش های آزمایشگاهی بسیار متفاوت هستند چرا که ابتدا توسط سرنگ و سوزن خون از فرد گرفته می شود و داخل لوله های نمونه آزمایش قرار می گیرد و سپس نمونه ی خون  باید چهت تعین به بخش مخصوص آزمایشگاه فرستاده شود و در نهایت پس از چند روز نمونه به فرد گزارش داده شود. هم چنین تست چربی خون یک آزمایش پزشکی است که معمولاً در آزمایشگاهها انجام می شود.
اما در بعضی موارد، تست چربی خون به شکل خانگی نیز ممکن است انجام شود. در این صورت، باید از دستگاه تست خون خانگی استفاده کنید.
برای انجام تست چربی خون در منزل، شما نیاز به یک کیت تست خون خانگی دارید.
این کیت ها شامل دستگاه تست، نوار تست و مواد شیمیایی لازم برای انجام آزمایش هستند.
عموماً این کیت ها در داروخانه ها یا فروشگاه های مربوط به محصولات پزشکی موجود هستند.
از طریقه دستگاه تست را روشن کرده و سپس نوار تست را در دستگاه قرار دهید.
بعد از آن، با استفاده از دستگاه، تعدادی قطره خون خود را روی نوار تست قرار دهید. سپس دستگاه شروع به تجزیه و تحلیل نمونه خون می‌کند و نتایج را نشان می‌دهد.
مهم است که دقیقاً دستورالعمل های مربوط به کیت تست خون خانگی را که به آن پیوست شده است را دنبال کنید.
همچنین، در صورت داشتن هرگونه سوال یا نگرانی، بهتر است با پزشک یا کادر پزشکی مشورت کنید، زیرا آنها می توانند بهترین راهنمایی را برای شما ارائه دهند و تفسیر صحیح نتایج را به شما بیان کنند.

تفسیر آزمایش چربی خون

اگر قصد دارید که آزمایش کلسترول و چربی خون را انجام دهید لازم است که شرایطی را داشته باشد و برای خود فراهم کنید که این شرایط شامل موارد زیر می باشد:

۱- اولین مورد که بسیار مهم و موثر است این است که انجام آزمایش سطح چربی خون در اول صبح انجام گردد و فرد کاملا ناشتا باشد که این زمان ناشتا بودن باید بین ساعت 8 تا 12 ساعت باشد تا تست به درستی و دقیق انجام شود.

۲- اگر در بین این ساعات ذکر شده احساس تشنگی کردی می تواند میل کنید و بلامانع است.
البته تنها نوشیدن آب بلامانع از و از ندشیدنی های دیگر استفاده نشود.

۳- مورد سوم اگر داروی مخصوصی را مصرف می کنید حتما با پزشک خود در میان بگذارید چرا که برخی داروها می توانند در تست اختلالی را ایجاد کنند.

بخوانید
تزریق سرم و آمپول در منزل

۴- توصیه می‌ شود چند روز قبل از انجام آزمایش در مصرف مواد غذایی های چربی و با کلسترل بالا از جمله تخم مرغ، گوشت قرمز و… پرهیز کنید تا نتیجه ی تست دقیق و درست باشد.
انجام تست چه در منزل باشد و چه در آزمایشگاه حتما باید این موارد ساده را رعایت کنید چرا که تاثیر بسیاری در نتیجه ی تست شما خواهد داشت.
هم چنین نام دیگر آزمایش چربی خون پنل لیپید است که سطح مولکول‌های چربی خون اندازه گیری می‌شود. نام آزمایشات مربوط به چربی خون شامل موارد زیر می باشد:

۱- ۳ آزمایش کلسترول

۲- و ۱ آزمایش تری‌گلیسیرید می باشد.

هنگامی که سطح لیپید خون افزایش یابد می تواند به راحتی در دیواره رگ‌های خونی و دیواره ی قلب ها انباشته شود.
و اما بیش ترین افرادی که در معرض مبتلا شدن به چربی خون هستند شامل موارد زیر می باشد:

۱- مورد اول این که با بالا رفتن سن به طور طبیعی چربی بالا می رود که باید با رژیم غذایی و سالم خوری از بالا رفتن چربی جلوگیری کنید که معمولا این سن برای مردان بالای ۴۵ سال و برای زنان بالای ۵۰ سال می باشد.

۲- بالا بودن کلسترل به طور ارثی

۳- استعمال دخانیات که مصرف سیگار می تواند در ابتلا به چربی موثر باشد.

۴- چاقی بیش از حد که با تجمع چربی زیاد در بدن به راحتی در نقاط مختلف رسوب می کند و آسیب های دیگری را ایجاد می کند.

۵- و در نهایت نداشتن تحرک کافی و بالا بودن فشار خون هم در این زمینه بسیار تاثیر گذار است.

تفسیر آزمایش چربی خون

نتایج آزمایش چربی خون باید توسط یک پزشک یا متخصص به صورت حرفه‌ای تفسیر شوند.
با این حال، من می‌توانم به صورت کلی در مورد برخی از مؤلفه‌های معمول در آزمایش چربی خون مطلعتان کنم:

۱- کلسترول کل (Total Cholesterol)

این معیار نشان‌دهنده میزان کل کلسترول در خون شما است.
معمولاً باید در محدوده طبیعی (حدود 150-200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر) باشد.

۲- کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein)

این نوع کلسترول معروف به “کلسترول بد” است، زیرا می‌تواند در دیواره عروق تجمع کند و آنها را بستری برای تشکیل رسوبات آسیب‌زا قرار دهد.
مقدار LDL باید در محدوده بهینه باشد (عادتاً کمتر از 130 میلی‌گرم در دسی‌لیتر)، اما براساس عوامل خطر موجود، ممکن است این محدوده کاهش یا افزایش یابد.

۳- کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein)

این نوع کلسترول معروف به “کلسترول خوب” است، زیرا می‌تواند کلسترول LDL را از روی دیواره عروق پاک کند و به کبد بازگرداند.
سطح بالای کلسترول HDL معمولاً مورد تحسین است (بیشتر از 40 میلی‌گرم در دسی‌لیتر برای مردان و بیشتر از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر برای زنان).

۴- تری‌گلیسریدها (Triglycerides)

این مرکبات چربی در خون وجود دارند و معمولاً بعد از صرف وعده غذایی به صورت انرژی ذخیره می‌شوند.
سطح تری‌گلیسریدها باید در محدوده طبیعی باشد (حدود 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر).
لطفاً توجه داشته باشید که این تفسیرها بسیار عمومی هستند و نتایج شما باید با توجه به سابقه پزشکی، عوامل خطر و شرایط فردی دیگر، تفسیر شوند.
بهترین راهنمایی را می‌توانید از پزشک خود دریافت کنید تا بتوانید درک کاملتری از نتایج خود داشته باشید و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسب را شروع کنید.

چطور بفهمیم چربی خون‌‌ داریم؟

برای تشخیص میزان چربی خون، نیاز به انجام آزمایش خون به نام پانل لیپیدیمی (Lipid Panel) یا پروفایل لیپیدیمی (Lipid Profile) دارید.
این آزمایش شامل اندازه‌گیری سطوح مختلف چربی‌ها در خون شما می‌شود، از جمله:

۱- کلسترول کل (Total Cholesterol)

۲- کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein)

۳- کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein)

۴- تری‌گلیسریدها (Triglycerides)

برای انجام این آزمایش، شما می‌توانید به پزشک خود مراجعه کنید و درخواست انجام پانل لیپیدیمی را بدهید.
پزشک یا تکنسین آزمایشگاه نمونه خون شما را گرفته و به آزمایشگاه می‌فرستد.

چطور بفهمیم چربی خون‌‌ داریم؟
سپس نتایج تست توسط پزشک تفسیر خواهند شد و به شما گفته خواهد شد که آیا سطوح چربی خون شما در محدوده طبیعی است یا خیر.
مهم است که با پزشک خود در مورد فاکتورهای خطری که می‌توانند سطوح چربی خون را تحت تأثیر قرار دهند (مانند تغذیه نامناسب، فعالیت بدنی کم، عوامل وراثتی و غیره) مشورت کنید.
او می‌تواند بر اساس مشاهدات و تاریخچه پزشکی شما، راهنمایی لازم را برای بهبود سطوح چربی خونتان ارائه کند.

پیام بگذارید