ورم معده حالتی است که در اثر افزایش اسید معده، معده دچار التهاب، آزردگی، زخم سطحی یا عفونت در در لایه مخاطی می شود. گاستریت در واقع جزئی از یک طیف بیماری است که شامل زخم سطحی معده نیز می شود.
گاستریت یا ورم معده خود بخود یک بیماری نیست اما موجب التهاب بافت های معده شده و زمانی اتفاق می افتد که بافت درون معده تحریک پذیر می شود، ممکن است ورم معده در کوتاه مدت و یا به تدریج و در مدتی نسبتا طولانی فرد را مبتلا کند که معمولا قابل درمان می باشند. علت ورم معده و التهاب آن اغلب توسط یک باکتری به نام H. pylori ایجاد می شود.
انواع گاستریت یا ورم معده
گاستریت یا ورم معده ممکن است حاد باشد یا مزمن، گاستریت حاد به صورت یک حمله ناگهانی رخ می دهد، ورم معده مزمن تدریجا در طول زمان پیشرفت می کند. علت ورم معده حاد بیشتر به خاطر مصرف غذاهای تند و پر ادویه است. در برخی موارد، گاستریت می تواند منجر به زخم معده و افزایش خطر سرطان معده شود. با این حال، برای اکثر افراد، گاستریت جدی نیست و به سرعت با درمان بهبود می یابد.
علائم ورم معده
افراد مبتلا به گاستریت اغلب درد شکمی را تجربه می کنند. درد اغلب در قسمت بالای شکم شکم یا قسمت فوقانی چپ معده قرار دارد. علائم و نشانه های شاخص گاستریت عبارتند از:
- سوء هاضمه
- تهوع
- استفراغ
- احساس سیری و پری پس از غذا خوردن
- تنفس ضعیف
- درد قفسه سینه
- حرکات روده کم
- استفراغ خون
- افزایش میزان بیش از حد استفراغ زرد یا سبز
- مدفوع سیاه رنگ یا همراه یا خونریزی
- درد شکمی با تب
- سرگیجه و غش کردن
- ضربان قلب سریع
- عرق کردن بیش از حد
- تنگی نفس
هم چنین ممکن است گاستریت بدون هیچ علتی ممکنی رخ دهد.
علت ورم معده چیست؟
علت ورم معده، ضعف در پوشش مخاطی معده است که منجر به گاستریت می شود. داشتن پوشش معده نازک یا آسیب دیده که خطر ابتلا به گاستریت را بیشتر می کند. دیگر علت ورم معده، عفونت باکتریایی دستگاه گوارش است که می تواند باعث ایجاد گاستریت شود. عفونت باکتری هلیکو باکتر پیلوری شایع ترین علت ورم معده در سراسر جهان است شایعترین عفونت باکتریایی که علت ورم معده می شود، هلیکو باکتر پیلوری است. این عفونت معمولا از یک نفر به فرد دیگر منتقل می شود، اما می تواند از طریق یک محصول غذایی آلوده نیز منتقل شود.
شرایط و فعالیت های خاصی می تواند خطر ابتلا به گاستریت را افزایش دهد. از دیگر علت ورم معده سیگار کشیدن مداوم است، نیکوتین ترشحات بیکربنات پانکراس را در دوازدهه کاهش می دهد و با افزایش تحریک پاراسمپاتیک فعالیت عضلانی روده را زیاد و باعث تهوع و استفراغ می شود. زیاده روی در خوردن بویژه مصرف مواد غذایی ای که دیرهضم می شوند. نیز یکی دیگر از علت ورم معده است. ترشح بیش از اندازه اسید معده اغلب در نتیجه مصرف نوشیدنیهای الکلی نیز می تواند باعث ورم معده یا گاستریت شود.
آسیب به پوشش معده نیز می تواند علت ورم معده باشد. آسیب به پوشش معده می تواند منجر به التهاب مزمن شود. علل این عبارتند از:
- استفاده بیش از حد و یا استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
- مصرف الکل بیش از حد
- استرس مزمن
- جراحات و ضربه
- قرار گرفتن در معرض اشعه
- رفلاکس صفراوی تکرار شده از روده کوچک
- مصرف کوکائین
از دیگر شرایطی که می توانند علت ورم معده باشد، شرایط خود ایمنی در بدن است. در افراد مبتلا به گاستریت اتو ایمون، سیستم ایمنی بدن بدون هیچ علتی ظاهرا به معده حمله می کند. گاستریت اتوایمون autoimmune معمولا یک هدف مزمن غیر فشرده است. در برخی افراد ممکن است گاستریت اتو ایمون autoimmune به عفونت مزمن و شدید H. pylori مرتبط باشد.
از دیگر علل و علت ورم معده مزمن عبارتند از:
- بیماری کرون
- سندرم روده تحریک پذیر
- سارکوئیدوز
- آلرژی غذایی
- انواع دیگر از عفونتهای قارچی، باکتریایی یا ویروسی
عوامل خطر
عواملی که خطر ابتلا به گاستریت را افزایش می دهد و می توانند علت ورم معده باشند عبارتند از:
عفونت باکتریایی. گرچه عفونت با هلیکوباکتر پیلوری یکی از رایج ترین اختلالات گوارشی در سراسر جهان است، تنها برخی از افراد مبتلا به اختلالات دستگاه گوارش هستند. پزشکان معتقدند آسیب پذیری باکتری ممکن است ژنتیکی باشد یا ناشی از انتخاب بد شیوه زندگی مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی باشد.
افزایش سن سالمندان دارای خطر بیشتری برای ابتلا به ورم معده می شود.
مصرف الکل بیش از حد الکل می تواند باعث تخریب و تخریب معده شما شود که باعث می شود معده شما به اسید گوارشی آسیب پذیرتر شود. الکل بیش از حد، احتمال دارد علت ورم معده حاد باشد.
استرس. استرس شدید ناشی از جراحی عمده، آسیب، سوختگی یا عفونت شدید می تواند علت ورم معده حاد باشد.
عوارض ورم معده
گاستریت بدون درمان، ممکن است به زخم معده و خونریزی معده منجر شود. به ندرت، بعضی از انواع گاستریت مزمن ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند. اگر علائم و نشانه های شما بهبود نیافت، به پزشک خود اطلاع دهید.
انواع خاصی از گاستریت، از جمله گاستریت آتروفیک اتوایمیون و گاستریت H. pylori، می تواند اثر بخشی توانایی بدن برای جذب آهن از خون را کاهش دهد. در گاستریت آتروفیک اتوایمیون، این حالت می تواند بر جذب ویتامین B12 تاثیر بگذارد. هر دو نوع می توانند فرد را مبتلا به کم خونی کند.
چه زمانی برا ورم معده به پزشک مراجعه کنیم؟
تقریبا همه افراد مبتلا به اختلالات گوارشی و معده به ورم معده مبتلا می شوند. اکثر موارد سوء هاضمه کوتاه مدت هستند و نیازی به مراقبت های پزشکی ندارند. اگر شما علائم و نشانه های گاستریت را بیش از یک هفته یا بیشتر دارید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید (ویزیت پزشک در منزل)
درمان سریع ورم معده
ورم معده با عنوان پزشکی گاستریت معروف است که به التهاب پوشش داخلی معده می گویند که در اثر عوامل مختلفی ایجاد می شود اما راه های درمانی هم دارد. به طور کلی ممکن است دستگاه گوارش انسان هرزگاهی با اختلالاتی رو به رو شود و این امر خیلی مرتبط به سن نیست و در هر زمان و در هر سنی ممکن است این اختلال ایجاد شود و با درد معده و همین طور روده ها ایجاد می شود که یکی از این بیماری های گوارشی، ورم و التهاب معده است که با درد همراه است.
پوشش معده در واقع معده را از اسیدی که ترشح می شود محافظت می کند تا غذا توسط اسید تولید شده به راحتی هضم شود که اگر این دیواره دچار آسیب و اختلال شود محافظت کاملی نخواهد داشت و معده در اثر اسید دچار درد خواهد شد. در این شرایط عوامل متعددی می تواند دیواره ی معده را با آسیب رو به رو کند که یکی از دلایل اصلی ایجاد این اتفاق نوعی باکتری است که به نام هلیکوباکتر پیلوری معروف می باشد و گاستریت یا ورم معده را ایجاد می کند. این باکتری از راه های مختلفی از جمله:
۱- خوردن غذای آلوده و غیر بهداشتی از اصلی ترین عوامل محسوب می شود که اختلالی بزرگ را در دستگاه گوارش ایجاد می کند.
۲- مورد دوم خوردن غذا با دست های آلوده است که در دست آلوده انواع باکتری ها وجود دارد که اگر از راه دهان وارد بدن شوند و این باکتری از نوع هلیکو باکتر باشد می تواند التهاب و ورم معده را ایجاد کند.
۳- مورد سوم استفاده ی بیش از اندازه از مشروبات الکلی است که راه مناسبی برای ایجاد این بیماری دردناک در معده می شود.
۴- هلیوباکتر معمولا در تندی ها موجود است که اگر بیش از اندازه غذاهای تند استفاده شود ممکن است فرد دچار این بیماری می شود. برای جلوگیری از ایجاد این بیماری بهتر است حتما از این موارد پرهیز کنید.
ورم معده بیماری نسبتا خطرناکی محسوب می شود و دلیل این مورد این است که اگر مکرر ایجاد شود می تواند بیماری خطرناک تری از جمله سرطان را ایجاد کند. هم چنین در برخی افراد که ورم معده دارند تنگی نفس هم دیده می شود به دو دلیل که :
۱- دلیل اول این که احساس سیری شدید و پر بودن معده را دارند و همین تنگی نفس را در آن ها ایجاد می کند.
۲- دلیل عمده دیگر این است که معده و اسیدی که ایجاد می شود در مجرای تنفسی فشار می آورد و تاثیر منفی دارد و نوعی تنگی نفس را در فرد ایجاد می کند.
هم چنین علاوه بر این موارد رفلاکس معده از دیگر آسیب هایی است که به معده وارد می شود و معده غذا پس می زند.
راه های درمان برای ورم معده وجود دارد که هم درمان خانگی و مصرف دارو هستند و هم در مراکز درمانی که البته مراجعه به مراکز درمانی در وهله ی آخر است و اگر نتیجه ای از روش خانگی حاصل نشد حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
از جمله مهم ترین نکات که در حین داشتن این بیماری باید رعایت کنید در خصوص مصرف مواد غذایی می باشد که از جمله ی آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- غذاهایی که فیبر بالایی دارند مانند انواع میوه ها و سبزیجات و همین طور لوبیا که سرشار از فیبر است.
۲- استفاده از غذاهای کم چرب که در خصوص ماهی و مرغ و گوشت می باشد و هر کدام باید بدون ذره ای چربی باشند.
۳- استفاده از آبمیوه های طبیعی جهت تقویت معده تا زودتر مشکل و آسیب ایجاد شده برطرف شود.
۴- و در نهایت اصلا در این دوران از کافئین استفاده نکنید چرا که التهاب معده بسیار بیش تر می شود. و در نهایت و جمع بندی نهایی لازم به ذکر است که اصلا از مواد غذایی که اسیدیته ی بالا دارند استفاده کنید چرا که اسید دو مرتبه معده را با آسیب رو به رو می کند با انجام این موارد سریع تر ورم معده بهبود می یابد. در ادامه به برخی دیگر از راه های برطرف کردن ورم معده می پردازیم و البته راه حل هایی را در این خصوص ارائه می دهیم تا بتوانید در منزل به درمان بپردازید و روند بهبودی را افزایش دهید.
درمان قطعی ورم معده
و اما به پردازیم به مواردی که می تواند ورم معده را به طور قطعی درمان کند. همان طور که گفتیم این بیماری دردناک است و فرد را بی اشتها و بی حال می کند که این دو مورد همراه با درد است و باید راه هایی را امتحان کند و روند بهبودی را سرعت ببخشد. برای این که این بیماری سریع تر بهبودی کامل را به دست آورد می توان از موارد زیر استفاده کرد:
۱- استفاده از داروهای آنتی اسیدی
استفاده از داروهای آنتی اسیدی که باید حتما زیر نظر پزشک متخصص باشد که معمولا این داروها خاصیت آزادسازی پمپ پروتون را دارد که این باعث می شود اسید معده تا حد زیادی کاهش یابد و محتویات معده را به حالت خنثی در آورد. این مورد کمک کننده ی بسیار خوبی برای نابودیه اسید است تا دیواره ی معده به حالت اولیه اش بازگردد.
۲- عدم استفاده از ادویه های مختلف
مورد بعدی این که در دوران بیماری و حتی دوره ی نقاهت اصلا از غذاهای پر ادویه به خصوص ادویه فلفل استفاده نکنید چرا که بیماری تشدید خواهد شد و دوره ی بهبودی را تا حد زیادی عقب می اندازد.
۳- استفاده کمتر از لبنیات
هم چنین برخی بر این باورند که استفاده از لبنیات به خصوص دوغ، شیر و ماست می تواند درد معده را تسکین کند و میکروب ها و باکتری های معده را از بین ببرد و پاکسازی کند اما این باور کاملا غلط و نادرست است و نه تنها درد را تسکین نمی دهد بلکه استفاده از آن می تواند آسیب های دیگری را ایجاد کند به خصوص برای ورم معده که تحریک کننده ی بسیار خوبی می باشد پس در این دوران از مصرف لبنیات خودداری کنید تا با مصرف داروهای مخصوص، سرعتی را در روند بهبود بیماری ایجاد کنید.
هم چنین هنگامی که پزشک برای این بیماری دارویی تجویز می کند پس از بهبودی حتما ترک این دارو را از پزشک متخصص پرس و جو کنید و طبق نظر و تجویز او به ترک داروها بپردازید تا عوارضی در این خصوص برایتان وجود نداشته باشد به عنوان مثال یکی از داروهای مخصوص که برای ورم معده استفاده می شود قرص دایجستیو می باشد که داخل این دارو آنزیم های مختلف برای گوارش وجود دارد و به هضم غذا تا حد زیادی کمک می کند به همین دلیل برای بیماری های ورم معده یا گاستریت و همین طور بیماری پانکراس استفاده می شود که به عنوان کمک کننده عمل می کند اما لازم است بدانید که مصرف خودسرانه و یا قطع خودسرانه اصلا کار درستی در خصوص این دارو نیست چرا که دارای عوارض می باشد و حتما برای جلوگیری از ایجاد عوارض باید زیر نظر پزشک استفاده شود.
توصیه های طلایی برای درمان سریع ورم معده
ایجاد بیماری گاستریت در هر فرد به مدل های مختلفی واکنش نشان می دهد و در این دوران لازم است توصیه های طلایی انجام شود که به طور طبیعی این توصیه ها بیش تر در استفاده از مواد غذایی می باشد.
تعدادی از این توصیه ها شامل موارد زیر می باشد:
۱- مورد اول در خوردن مواد غذایی است که در دوران بیماری بهتر است مصرف مواد غذایی کم باشد اما تعداد دفعات بیش تر چرا که با مصرف کم هضم آن ها راحت تر است و معده می تواند استراحت کند و از همه مهم تر میزان ترشح اسید معده هم کم تر می شود. در دوران بیماری ورم معده اسیدی بودن معده می تواند بیماری و درد را تشدید کند.
۲- توصیه بعدی نوشیدن آب به مقدار زیاد است که در دوران بیماری ورم معده آب می تواند به کاهش التهاب کمک زیادی کند و محیط اسیدی معده را کمی خنثی می کند.
۳- استفاده از مکمل های مفید برای تقویت معده که از جمله این مکمل ها شامل اسیدهای چرب امگا۳، ویتامین سی و همین طور ویتامین های ب ۱۲ می تواند تا حد زیادی به تسریع روند بهبودی معده و بیماری ورم معده کمک کند.
۴- و در نهایت به عنوان توصیه ی اخر این است که از استرس دوری کنید چرا که فردی که دچار استرس است اسید معده اش تا حد زیادی افزایش می یابد و وجود اسید می تواند ورم معده را تشدید و تحریک کند.